List CV
I. Imiona i nazwisko: Artur Jocz
II. Data i miejsce urodzenia: 23.XII. 1963 r. w Gorzowie Wlkp.
III. Praca: 60-568 Poznań
ul. Szamarzewskiego 89
Wydział Nauk Społecznych UAM
Katedra Religioznawstwa i Badań Porównawczych
email: jocz@neostrada.pl
IV. Kwalifikacje naukowe:
Magisterium: - filozofia, temat: Parmenides – próba interpretacji, promotor:
Prof. dr hab. Bolesław Andrzejewski, 1987, Poznań,
- filologia polska, temat: Czytając Marchocką, promotor:
Prof. dr hab. Alojzy Sajkowski, 1991, Poznań.
Doktor nauk humanistycznych w zakresie filozofii (od 1995 r.),
tytuł rozprawy:
Mistyka a gnoza w myśli chrześcijańskiej (od I do XVII w.).
Rozważania wokół kategorii Boga, świata i człowieka.
Promotor:
Prof. dr hab. Zbigniew Drozdowicz, recenzenci: Prof. dr hab. Józef Bańka,
Doc. dr hab. Grzegorz Kotlarski.
Doktor habilitowany nauk humanistycznych w zakresie
literaturoznawstwa (od 2011 r.),
tytuł rozprawy: Przypadek „osy rozbójniczej”. Rozważania o gnostycyzmie i neognozie w literaturze polskiej przełomu XIX i XX wieku.
Recenzenci:
Prof. dr hab. Anna Sobolewska IBL PAN
Prof. dr hab. Barbara Sienkiewicz UAM
Prof. zw. dr hab. Wojciech Gutowski UKW w Bydgoszczy
Prof. dr hab. Marian Stala UJ
V. Stanowiska uniwersyteckie i miejsca pracy:
asystent w IF UAM w latach 1988-1995,
adiunkt w IF UAM w latach 1995-2011,
adiunkt ze stopniem doktora habilitowanego w Katedrze Religioznawstwa i Badań
Porównawczych WNS UAM od 2011 roku.
VI. Zainteresowania naukowe:
filozofia religii, filozofia polska, historia literatury polskiej, historia filozofii średniowiecznej; zajmuję się historią gnozy, gnostycyzmu, neognozy (teozofia i antropozofia), mistyki chrześcijańskiej (w szczególności kobiecej) oraz ich wpływem na kształt kultury europejskiej;
aktualnie koncentruję się na badaniu relacji pomiędzy literaturą i gnozą (neognozą) oraz pomiędzy literaturą i filozofią.
VII. Projekty badawcze:
udział w projekcie badawczym 1H01B 005 15 finansowanym przez KBN w latach 1999-2000; udział w projekcie badawczym KBN nr 5 H01A 006 21.
VIII. Członkowstwo w towarzystwach naukowych i radach naukowych czasopism:
Polskie Towarzystwo Religioznawcze
Polskie Stowarzyszenie Badań nad Zachodnim Ezoteryzmem (Kraków)
Laboratorium Niedogmatycznej Duchowości (Gdańsk)
„Humaniora. Czasopismo internetowe”
IX. Najważniejsze publikacje:
A. Książki
-
Mistyka a gnoza w myśli chrześcijańskiej (od I do XVII w.). Rozważania wokół kategorii Boga, świata i człowieka, Wydawnictwo Fundacji Humaniora, Poznań 1995.
-
Przypadek „osy rozbójniczej”. Rozważania o gnostycyzmie i neognozie w literaturze polskiej przełomu XIX i XX wieku, Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań 2009.
B. Redakcje prac naukowych:
- Współredaktor (wraz z B. Sienkiewicz, M. Dobkowski) monografii wieloautorskiej Gnoza, gnostycyzm, literatura, Zakład Wydawniczy „Nomos”, Kraków 2012, s. 289.
C. Artykuły w monografiach wieloautorskich i czasopismach punktowanych:
-
Gnostycka deprecjacja cielesności. Rozważania wokół próby negacji greckiego ideału „kalós kagathós, w: B. Andrzejewski, G. Gawlak – Kica (redakcja), Humanistyka i kultura fizyczna,Wydawnictwo Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk, Poznań 1995, s. 37-44.
-
Mistyka chrześcijańska a gnostycyzm – rozważania wokół istoty dualizmu duszy i ciała, w: B. Andrzejewski (redakcja), Ciało i dusza. Rozważania filozoficzno-antropologiczne, Wydawnictwo Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk, Poznań 1995, s. 53-60.
-
Gnostyckie źródła idei dominacji człowieka nad naturą, w: W. Tyburski (redakcja), Człowiek i środowisko. Dyscypliny humanistyczne i ekologia, Wydawnictwo courier. exe, Toruń 1995, s. 121-128.
-
Gnoza a filozofia – kontrowersje poznawcze, „Przegląd Religioznawczy” 1995, nr 1(178), s. 83-96.
-
Stany i zjawiska mistyczne w autobiografii Anny Marii Marchockiej ( 1603-1652 ) – próba klasyfikacji, opisu i interpretacji, „Zeszyty Filozoficzne” nr 5, Poznań 1996, s. 27-46.
-
Istota i miejsce symbolu w gnostycyzmie w: B. Andrzejewski ( redakcja ), Symbol a rzeczywistość, Wydawnictwo Naukowe IF UAM, Poznań 1996, s. 213-222.
-
Bruno Schulz a gnostycyzm, „Poznańskie Studia Polonistyczne”. Seria Literacka 1996, nr III ( XXIII), s.165-172.
-
Filozofia i gnoza – rozważania o kształtowaniu ludzkiego postrzegania świata, w: Z. Hull, W. Tulibacki ( redakcja ), Człowiek wobec świata, Wydawnictwo SNS AR – T Olsztyn 1996, s. 27-31.
-
Miejsce człowieka w przyrodzie – elementy gnozy w przemyśleniach mistyków chrześcijańskich, w: J. Dębowski ( redakcja ), Religia a ruchy ekofilozoficzne, Wydawnictwo Wyższej Szkoły Pedagogicznej, Olsztyn 1996, s. 68-73.
-
Autorstwo haseł encyklopedycznych w Suplemencie do Wielkiej Ilustrowanej EncyklopediiPowszechnej Wydawnictwa Gutenberga Tom 4, Kultura – Sztuka pod redakcją A.Grzegorczyk, Wydawnictwo Kurpisz s.c., Poznań 1996.
-
Mit gnostycki, czyli próba demistyfikacji relacji Bóg – człowiek, w: Z. Drozdowicz (redakcja), Mity. Historia i struktura mistyfikacji, Wydawnictwo Fundacji Humaniora, Poznań 1997, s.150-158
-
Tradycja mistyczna jako duchowa podstawa dla ekumenicznego dialogu między chrześcijaństwem Wschodu i Zachodu, „ Europa Wschodu i Zachodu” nr 1, Wydawnictwo Fundacji Humaniora oraz Wyższej Szkoły Bankowej w Poznaniu, Poznań 1997, s. 24-27.
-
Autorstwo haseł encyklopedycznych w Suplemencie do Wielkiej Ilustrowanej Encyklopedii Powszechnej Wydawnictwa Gutenberga Tom 5, Religie – Wspólnoty etniczne pod redakcją Z. Drozdowicza, Wydawnictwo Kurpisz s.c., Poznań 1997.
-
Pomiędzy wiarą a gnozą – próba wprowadzania do teologii Orygenesa (od ok. 185 do ok. 254), „Zeszyty Filozoficzne” nr 6, Poznań 1998, s. 15-25.
-
Jung, Huxley, Krishnamurti – przyczynek do opisu źródeł inspiracji religijnych w obrębie ruchu „New Age”, „Europa Wschodu i Zachodu” nr 2, Wydawnictwo Fundacji Humaniora, Wyższej Szkoły Bankowej w Poznaniu oraz Wyższej Szkoły Zarządzania i Bankowości w Poznaniu, Poznań 1998, s. 37-39.
-
Antropozofia Rudolfa Steinera ( 1861 – 1925 ), czyli rozważania o istocie doświadczenia gnostycznego i próbie jego religijnej werbalizacji, „Zeszyty Filozoficzne” nr 7, Poznań – Wiedeń 1999, s. 103-114.
-
Antropozofia i nowe ruchy religijne w Polsce, „Europa Wschodu i Zachodu” nr 3, Wydawnictwo Fundacji Humaniora, Wyższej Szkoły Bankowej w Poznaniu oraz Wyższej Szkoły Zarządzania i Bankowości w Poznaniu, Poznań 1999, s. 45-47.
-
„Christengemeinschaft” jako próba ugnostycznienia chrześcijaństwa, „Europa Wschodu i Zachodu” nr 4, Wydawnictwo Fundacji Humaniora, Wyższej Szkoły Bankowej w Poznaniu oraz Wyższej Szkoły Zarządzania i Bankowości w Poznaniu, Poznań 2000, s.59-63.
-
Anna Maria Marchocka – polska reprezentantka karmelitańskiej szkoły duchowości, w: E. Pakszys i L. Sikorska ( redakcja ), Duchowość i religijność kobiet dawniej i dziś, Wydawnictwo Fundacji Humaniora, Poznań 2000, s. 113-125.
-
Nowe ruchy religijne jako efekt otwartości kulturowej społeczeństw zachodnich, w: Z. Drozdowicz, Z. W. Puślecki ( redakcja ), Przezwyciężanie barier w integrującej się Europie, Wydawnictwo Fundacji Humaniora, Poznań 2000, s. 301-307.
-
Antropozofia Rudolfa Steinera ( 1861 – 1925 ) jako gnostyczna wizja ezoterycznej tradycji Zakonu Róży i Krzyża, „Zeszyty Filozoficzne” nr 8, Poznań 2000, s. 69-79.
-
Antropozofia Rudolfa Steinera ( 1861 – 1925 ), czyli próba stworzenia podstaw neognozy, w: E. Przybył ( redakcja ), Oblicza gnozy, Zakład Wydawniczy „NOMOS”, Kraków 2000, s. 97-112.
-
Pomiędzy filozofią a gnostycyzmem. Orygenesa poszukiwanie drogi do poznania rzeczywistości metafizycznej, „Przegląd Religioznawczy”, 2000, nr 2 (196), s. 3-12.
-
Dialog międzywyznaniowy. Konieczność „zapomnienia” czy „pamiętania” ortodoksyjnej religijności, w: Z. Drozdowicz (redakcja), Pamięć i zapomnienie w Europie przełomu wieków, Wydawnictwo Fundacji Humaniora, Poznań 2001, s. 33-43.
-
Eschatologiczny pluralizm neognostycznych ruchów religijnych – antropozofia Rudolfa Steinera i „Lectorium Rosicrucianum” Jana van Rijckenborgha, w: Z. Drozdowicz, Z.W. Puślecki, Adaptacja przez transformacje, Wydawnictwo Fundacji Humaniora, Poznań 2001, s.337-350.
-
Gnostyczna próba upodmiotowienia procesu poznawczego, w: P. Orlik (redakcja), Meandry podmiotowości, Wydawnictwo Naukowe IF UAM, Poznań 2001, s.97-107.
-
Rozum Arystotelesa a gnostyczne po-„wołanie”. Dwa różne początki poznawania istoty Absolutu, „Poznańskie Studia Polonistyczne”. Seria Literacka 2001, nr VIII (XXVIII), s. 71-86.
-
Sposoby kształtowania rzeczywistości zmysłowej i duchowej – ujecie neognostyczne, „Zeszyty Filozoficzne” nr 9, Poznań 2001, s. 39-49.
-
Pomiędzy bytem a niebytem, czyli o istocie zła i jego wzajemnych relacjach z dobrem w nauczaniu Orygenesa, , „Zeszyty Filozoficzne” nr 9, Poznań 2001, s. 77-94.
-
Gnoza jako antyretoryka. Próba porównania sposobów argumentacji w gnostycyzmie i ruchu New Age, w: Z. Drozdowicz (redakcja), Stary kontynent w nowym tysiącleciu, Wydawnictwo Fundacji Humaniora, Poznań 2002, s. 223-234.
-
Zło, ofiara, przebaczenie. Rozmyślania inspirowane fragmentami „Dziennika pisanego nocą” Gustawa Herlinga-Grudzińskiego, w: Z. Drozdowicz, (redakcja), Przebaczanie – rozliczanie – pojednanie. Globalne i lokalne problemy integrującej się Europy, Wydawnictwo Fundacji Humaniora, Poznań 2002, s. 209-223.
-
Bóg mistyków a szatan gnostyków. Miejsce zła w antropozoficznej neognozie, „Człowiek i Społeczeństwo” T. XX, pod redakcją Z. Drozdowicza, Religia i religijność Europy, Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań 2002, s. 85-99.
-
Nowe ruchy religijne jako próba pluralizacji metafizyki, w: Z. Drozdowicz (redakcja), Oblicza europejskiego pluralizmu, Wydawnictwo Fundacji Humaniora, Poznań 2003, s. 311-321.
-
Spirytualizacja rzeczywistości. Problem zanikania granicy pomiędzy światem duchowym i fizycznym w neognostycznym nauczaniu, „Zeszyty Filozoficzne” nr 10-11, Poznań 2003, s. 89-104.
-
Od filozofii do gnozy, czyli o literackich próbach wyrażenia istoty rzeczywistości, „Polonistyka” 2003, nr 7, s. 392-396.
-
Klęska logosu. Rozważania o racjonalnej bezradności kultury XX wieku wobec fenomenu zła, w: S. Wysłouch, B. Kaniewska, M. Brzóstowicz – Klajn (redakcja), Logos i mythos w kulturze XX wieku, Wydawnictwo „Poznańskie Studia Polonistyczne”, Poznań 2003, s. 43-54.
-
Nadprzyrodzone źródła cierpienia w ujęciu antropozoficznym, w: E. Przybył (redakcja), Nadprzyrodzone, Zakład Wydawniczy „Nomos”, Kraków 2003, s. 55-65.
-
Bruno Schulz, czyli o gnostycznej pokusie literatury, w: M. Kitowska-Łysiak, W. Panas (redakcja), W ułamkach zwierciadła... Bruno Schulz w 110 rocznicę urodzin i 60 rocznicę śmierci, Wydawnictwo Towarzystwa Naukowego KUL, Lublin 2003, s. 275-288.
-
Granice dialogu ze środowiskami laickimi i niechrześcijańskimi w świetle deklaracji „Dominus Iesus”, „Człowiek i Społeczeństwo” T. XXIII, pod redakcją Z. Drozdowicza, Współczesna Europa w procesie integracji , Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań 2004, s.81-92.
-
Kosmos, czy „chaos” ? Gombrowiczowskie próby filozoficznego ogarnięcia świata, w: J. Mach i A. Zbrzezny (redakcja), Gdzie wschodzi Gombrowicz i kędy zapada, Publikacja Ośrodka Badań Filozoficznych Wydziału Filozofii i Socjologii UW, Warszawa 2004, s. 51-58.
-
Gnoza Mikołaja Bierdiajewa, czyli lekarstwo na dualistyczne rozterki kultury europejskiej, „Nomos” 2005, nr 49/50, s. 43-56.
-
Pomiędzy Lucyferem i Arymanem – gnostyczna historiozofia Tadeusza Micińskiego, „Przegląd Religioznawczy” 2005, nr 4 (218), s. 21-31.
-
Literacka percepcja doświadczenia hermeneutycznego, w: K. Kuczyńska – Koschany, M.Januszkiewicz (redakcja), Hermeneutyka i literatura – ku nowej koiné, Wydawnictwo „Poznańskie Studia Polonistyczne”, Poznań 2006, s. 53-62.
-
Bruno Schulz, czyli o gnostycznej próbie uchwycenia fenomenu cierpienia, „Przegląd Religioznawczy” 2006, nr 1 (219), s. 47-58.
-
Czy kulturze europejskiej potrzebna jest nowa teodycea? Religia, filozofia, literatura wobec fenomenu zła, „Przegląd Religioznawczy” 2007, nr 1, s. 83-95.
-
O wychowawczej roli filozofii wobec literatury. Stanisława Przybyszewskiego odczytanie istoty Boga na podstawie „Genezis z Ducha”, w: J. Skoczyński (redakcja), Polskie ethos i logos, Wydawnictwo Księgarnia Akademicka, Kraków 2008, s. 39-44.
-
Jerzy Hulewicz – od literatury do gnozy, „Przegląd Religioznawczy” 2008, nr 1, s. 69-80.
-
Pomiędzy pokusą hedonizmu a pragnieniem ascetyzmu. Gnostycyzm w gnozie Stanisława Przybyszewskiego, w: Z. Drozdowicz (redakcja), Filozoficzny i antropologiczny wymiar badań religioznawczych, Wydawnictwo Fundacji Humaniora, Poznań 2008, s. 127-158.
-
Kościół rzymskokatolicki wobec religii niechrześcijańskich i środowisk laickich. Skutki „Deklaracji Dominus Iesus”, „Przegląd Religioznawczy” 2009, nr 1, s. 109-118.
-
Pluralizm religijny, czyli o religii jako tworzywie dzieła artystycznego, „Przegląd Religioznawczy”2010, nr 2, s. 73-80.
- Religijne poszukiwania w literaturze. Dążenie do wsparcia religii poprzez naukę, „Przegląd Religioznawczy” 2010, nr 4 (238), s. 123-130.
-
W stronę metafizyki. Duchowe eksperymenty w literaturze, „Przegląd Religioznawczy” 2011, nr 1 (239), s. 105-112.
-
Stanisława Przybyszewskiego literackie próby wyrażenia fenomenu „sacrum”, „Przegląd Religioznawczy”2012, nr 4 (246), s. 131-137.
-
O potrzebie gnozy, czyli jak literacko wyrazić naturę zła – cierpienia, w: Gnoza, gnostycyzm, literatura, pod red. B. Sienkiewicz, M. Dobkowskiego, A. Jocza, Zakład Wydawniczy „Nomos”, Kraków 2012, s. 97-110.
-
Brunona Schulza gnostyczna mityzacja metafizyki, „Człowiek i Społeczeństwo” 2012, t. XXXIV, pod red. M. Adamczaka, s. 261-270.
-
Sanatorium pod Klepsydrą” Wojciecha Jerzego Hasa, czyli filmowa recepcja filozoficznych poszukiwań Brunona Schulza, w: Literatura w mediach. Media w literaturze. Od dzieła do przestrzeni zjawisk, pod red. K. Taborskiej, W. Kuski, Gorzów Wielkopolski 2012, s. 79-88.
-
Duchowość w czasach popkultury. Metafizyczne eksperymenty w filmowej fantastyce, „Przegląd Religioznawczy” 2013, nr 3 (249), s. 177-196.
-
Literature and religion. On the need for religious studies reflection in the sphere of literary studies, “Anglojęzyczny Suplement Przeglądu Religioznawczego” 2013 no. 1, p. 45-51. (www.ptr.edu.pl/pl/suplement )
-
Literatura a religia. O potrzebie religioznawczej refleksji w obrębie literaturoznawstwa, „Humaniora. Czasopismo internetowe” 2013, nr 3 (3), s. 45-52. (www.humaniora.amu.edu.pl/node ) polska wersja artykułu z „Anglojęzycznego Suplementu Religioznawczego”.