Articles and book chapters

 

  1. Sens poznawczy kartezjańskiego wątpienia, Studia Filozoficzne nr 7/78, s. 45 – 59

  2. Zakład Pascala, Człowiek i Światopogląd nr 6/78, s. 36 - 48

  3. W kręgu zworników kartezjańskich poglądów, w: Idee a rzeczywistość, Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań 1978, s. 59 – 72

  4. Pascalowska koncepcja geometrycznego sposoby myślenia, w: Idee a rzeczywistość, Wydawnictwo Naukowe UAM 1978, Poznań, s. 73 – 100

  5. Pierre Gassendi o budowie świata i jego poznawaniu, w: Idee a rzeczywistość, Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań 1978, s. 83 – 100

  6. Pascalowskie dylematy ludzkiego istnienia, w: W kręgu zagadnień antropologii społeczno-filozoficznej, Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań 1978, s. 67 – 88

  7. O niektórych przesłankach pracy organicznej Augusta Cieszkowskiego, Wydawnictwo PTPN, Sprawozdania nr 96/79, s. 89 - 92

  8. Kartezjańskie normy poznawcze, Wydawnictwo PTPN, Sprawozdania nr 97 – 99/79

  9. O niektórych postaciach psychologizmu w historii filozofii, Wydawnictwo PTPN, Sprawozdania nr 97 – 99/79

  10. Blaise Pascal versus Descartes, w: Tradycja a współczesność, Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań 1981, s. 43 – 52

  11. O psychologizmie i antypsychologizmie w uprawianiu historii filozofii, w: Z dziejów refleksji nad historią filozofii, Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań 1982, s. 103 – 114

  12. O postaciach racjonalizmu poznawczego, w: Z dziejów refleksji nad historią filozofii, Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań 1982, s. 115 – 126

  13. Renesansowa filozofia przyrody i człowieka, w: Historia filozofii nowożytnej, Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań 1982, s. 11 – 28

  14. Racjonalizm nowożytny, w: Historia filozofii nowożytnej, Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań 1982, s. 29 – 46

  15. Filozoficzne konsekwencje recepcji heliocentryzmu w XVII wieku, Człowiek i Światopogląd nr 4/83, s. 98 – 106

  16. W kręgu intelektualizmu i naturalizmu francuskiego XVII i XVIII wieku, Studia Filozoficzne nr 3/83, s. 129 – 150

  17. Nowożytny naturalizm francuski, Człowiek i Światopogląd nr 6/84, s. 129 – 140

  18. Naturalizm odrodzony Pierre’a Gassendiego, Człowiek i Światopogląd nr 9/84, s. 111 – 122

  19. Świat dwuwymiarowy, czyli o optyce ekstremistycznej, Studia Filozoficzne nr 11/87, s. 123 – 142

  20. O rozumnym egoizmie z perspektywy historycznej, Ruch Filozoficzny nr 2/88, s. 181 – 186

  21. Od Francji sacrum do Francji profanum, Problemy nr 7/88, s. 9 – 14

  22. O psychologicznych uwarunkowaniach historiozofii epoki Oświecenia, Edukacja Filozoficzna nr 2/89, s. 79 – 92

  23. Oświeceniowy mit postępu, Problemy nr 3/89, s. 6 – 12

  24. Przeszłość i przyszłość nauki w ujęciu Renana, Edukacja Filozoficzna nr 10/90, s. 33 – 42

  25. Pochwała Descartesa, czyli manowce apologetyki, Edukacja Filozoficzna nr 10/90, s. 71 – 76

  26. A few oppositions and propositions to the explanation of the psychic world of man, Interpretacja humanistyczna, Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań 1991, s. 151 – 164

  27. O kontekstowym wyjaśnianiu sensu dzieł filozoficzno-religijnych, w: Współczesna filozofia nauki, Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań 1991, s. 239 – 254

  28. Liberalizm francuski XIX wieku, Problemy nr 1/91, s. 15 - 18

  29. Hasła artykułowe w „Zarysie encyklopedycznym religii hasła” (Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań 1992): Augustynizm, s. 34 – 39; Chrześcijaństwo, s. 64 – 70; Jansenizm, s. 143 – 145; Libertynizm, s. 186 – 188; Peyotyzm, s. 258 – 261; Religia, s.279 – 283; Religioznawstwo, s. 287 –291; Tradycjonalizm katolicki, s.359 – 361; Vodu, s. 368 –37

  30. Krytyka nowożytnej kultury Simone Weil, w: Społeczna transformacja w refleksji humanistycznej, Wydawnictwo Fundacji Humaniora, Poznań 1994, s. 29 – 36

  31. Kulty cargo, Wiedza i Życie nr 8/94, s. 46 - 52

  32. O medytacjach kartezjańskich Henri Poincare’go, w: O nauce i filozofii nauki, Wydawnictwo Fundacji Humaniora, Poznań 1995, s. 211 – 226

  33. O rozumnym egoizmie o wyrachowanym altruizmie, w: Horyzonty ponowoczesności, Wydawnictwo Fundacji Humaniora, Poznań 1995, s. 59 – 80

  34. Filozofia życia i przeżycia przeciętnego katolika, urzędnika i akademika w dzisiejszej Polsce, w: Universalność filozofii a tradycje narodowe, Wydawnictwo WSP, Rzeszów 1995, s. 36 - 42

  35. Homines Universitatis – professores, Wiedza i Życie nr 3/95, s. 38 - 41

  36. Homines Universitatis – doctores, Wiedza i Życie nr 4/95, s. 42 - 48

  37. Homines Universitatis – magistri, Wiedza i Życie nr 5/95, s. 44 - 52

  38. Homines Univesitatis – studiosi, Wiedza i Życie nr 6/95, s. 41 – 47

  39. Jansenizm jako wyzwanie ideowe wobec myśli świeckiej, Res Humana nr 5/95, s. 20 – 23

  40. Agresja słowa w tak zwanej wysokiej kulturze, Humaniora. Biuletyn nr 4/95, s. 35 – 48

  41. Jansenizm jako wyzwanie ideowe czasów nowożytnych, Przegląd Religioznawczy nr 1/96, s. 47- 54

  42. Niepewność nauki w ujęciu Henrie’go Poincare’go, w: Rozważania o poznaniu naukowym, Poznań 1996, s. 37 – 48

  43. Liberalizm – mitologia, ideologia i konieczność życiowa, w: Aksjologia, etyka, samookreślenie, Wydawnictwo Fundacji Humaniora, Poznań 1996, s. 71 – 86

  44. Europa fanatyków czy Europa agnostyków religijnych?, Res Humana nr 4/96, s. 4 – 8

  45. Myśl społeczna Blaise Pascala, w: Odczytywanie myśli Pascala, Wydawnictwo Fundacji Humaniora, Poznań 1997, s. 63 – 79

  46. Demokracje europejskie, Europa Wschodu I Zachodu nr 1/97, s. 84 – 90

  47. Demokracja po polsku, w: Polacy na progu ..., Wydawnictwo Edytor, Toruń 1997, s. 141

  48. Neokrytycyzm francuski przełomu XIX i XX wieku, Ruch Filozoficzny nr LIV/97, s. 637 – 639

  49. Mit narodu polskiego, w: Mity. Historia i struktura mistyfikacji, Wydawnictwo Fundacji Humaniora, Poznań 1997, s. 125 – 136

  50. Peyotyzm, Wiedza i Życie nr 6/97, s. 44 - 47

  51. Nowe religie świata zachodniego, Wiedza i Życie nr 10/97, s. 36 - 41

  52. Nowe religie orientalne, Wiedza i Życie nr 11/97, s. 38 – 44

  53. Być czy nie być akademikiem?, Forum Akademickie nr 2/97, s. 32 - 35

  54. Nauka poza budżetem, Forum Akademickie nr 10/97, s. 33 - 35

  55. Demokracja po polsku. Humaniora. Biuletyn nr 6/97, s. 14 - 21

  56. Liberalizm wyzwaniem ideowym, w: Liberalne wyzwania, Wydawnictwo Fundacji Humaniora, Poznań 1997, s. 7 – 63

  57. Kościoły, wyznania, sekty religijne, w: Europa Wschodu i Zachodu nr 2/98, Wydawnictwo Fundacji Humaniora, Poznań, s. 28 – 34

  58. Religia i religijność Europy, w: Zeszyty Filozoficzne nr 6/98, Wydawnictwo Fundacji Humaniora, Poznań, s. 7 – 1

  59. Hochschulen entsprechend der Tradition oder den aktuellen Herausforderungen? Dilemmata des Hochschulwesens im Polen der 90er Jahre, in: Erweitetung Europas, Osterrraichische Gesellschaft fur Mitteleuropaische Studien, Wydawnictwo Fundacji Humaniora, Wien-Poznań 1998, s. 93 – 110

  60. Dzisiejsza kondycja filozofii w Polsce, Humaniora. Biuletyn nr 8/98, Wydawnictwo Fundacji Humaniora, Poznań 1998, s. 35 – 46

  61. Polskie szkolnictwo wyższe Anno Domini 1998, Humaniora. Biuletyn nr 9/98, Wydawnictwo Fundacji Humaniora, Poznań 1998, s. 55 – 64

  62. La philosophie polonaise de la premiere moitie du XXe siecle, Zeszyty Filozoficzne nr 6/98, s. 150 – 163

  63. Jansenizm, w: Przegląd Religioznawczy nr 1-2/187 –188, s. 265 – 267

  64. Religie, w: Przegląd Religioznawczy nr 3-4/189-190, s. 149 – 152

  65. Vodu, w: Przegląd Religioznawczy nr 3 – 4/189 – 190, s. 281 – 282

  66. Nowe religie afrykańskie /1/, Wiedza i Życie nr 1/98, s. 44 – 46

  67. Nowe religie afrykańskie /2/, Wiedza i Życie nr 2/98, s. 37 - 41

  68. Tradycja humanistyczna, Forum Akademickie nr 4/98 s. 25 - 27

  69. Dekomunizacja uczelni, Forum Akademickie nr 10/98, Akademicka Oficyna Wydawnicza, s. 30 – 32

  70. O religii fundamentalnie, Nowe Książki nr 2/98 /recenzja książki G. Van der Leeuwa pt. Fenomenologia religii/

  71. Kritik in der Wissenschaft, in. Mitteleuropaische Universitaten ...(por. wykaz publikacji księżkowych) , s. 11 – 32

  72. Der heutige Zustand der Philosophie, in: Mitteleuropaische Universitaten ..., (j.w.) s. 33 – 48

  73. Polnisches Hochschulwesen Anno Domini 1998, in: Mitteleuropaische..., (j.w.) s. 49 – 61

  74. Der zeitgestige Professor, in: Hochschuwesen angesichts zeitgenossicher Herausforderunegen, (j.w.), s. 141 – 154

  75. Auf der Suche nach neuen Formen der Gemainschaft. Neue religiose Bewegungen in Ost-Mitteleuropa, in: Verwestlichung Europas, Osterreichische Gesellschaft fur Mitteleuropaische Studien – Wydawnictwo Fundacji Humaniora, Wien – Poznań 1999, s. 255 – 266

  76. Polnische Universitaten im Wandel der neuziger Jahre, in: Mitteleuropaische Orientierungen der 90er Jahre, Osterreichische Gesellschaft fur Mitteleuropaische Studien – Wydawnictwo Fundacji Humaniora, Wien – Poznań 1999, s. 119 – 128

  77. Europa des Ostens und des Westens – annaherung oder Auseinanderdriften?, in: Europa des Ostens und des Westens, Sonderband, Poznań – Wien 1999, s. 3 – 9

  78. Das Bild der Religionssekten in der Modernen Literatur, in: Europa des Ostens ind des Westens, Sonderband, Poznań – Wien 1999, s. 90 – 101

  79. Dlaczego pojawiają się sekty?, w: Zeszyty Filozoficzne nr 7/1999, s. 7 – 24

  80. L’egoisme raisonable des temps modernes, w: Zeszyty Filozoficzne nr 7/1999, s. 131 – 138

  81. Critique de la metaphysique traditionnelle et la defense de la metaphysique nouvelle: le cas de Claude Bernard et d’Etienne Vacherot, w: Zeszyty Filozoficzne nr 7/1999, s. 139 – 148

  82. Nowe ruchy religijne w nowożytnej Europie, w: Europa Wschodu i Zachodu nr 3/99, s. 38 – 42

  83. Polskie uczelnie w okresie przemian lat dziewięćdziesiątych, w: Przegląd Bydgoski, rocznik X/99, s. 8 – 16

  84. Wieszcze – wieszczenie – pouczanie narodu, w: Między polityką a literaturą, Wydawnictwo „TERRA”, Poznań 1999, s. 37 – 52

  85. Zagrożenia z Zachodu – mit czy rzeczywistość?, w: Kultura polityczna w Polsce – mity i rzeczywistość, Wydawnictwo Instytutu Nauk Politycznych UAM, Poznań 1999 s. 255 – 267

  86. Krytyka w nauce, Humaniora. Biuletyn nr 10/99, s. 7 - 23 /pol. wersja artykułu zamieszczonego w: Mitteleuropaische Universitaten .../

  87. Burzliwe pontyfikaty, w: Wiedza i Życie nr 6/99, s. 41 – 45

  88. Akademicka wieloetatowość, w: Forum Akademickie nr 3/99, s. 25 – 27

  89. Bliżej czy dalej?, w: Forum Akademickie nr 10/99, s. 58 – 60

  90. Sztuka popularyzacji też może być sztuką /recenzja książki M. Kosmana pt. Ogniem i mieczem. Prawda i legenda/, Humaniora. Biuletyn nr 10/99, s. 51 – 52

  91. Perspektiven des polnischen Hochschulwesens im Lichte des Entwurfs neuer Rechtsbestimmungen, in: Europaisierung der Bildungssysteme, Wien – Poznań 1999, s. 127 – 140

  92. Les Meditations cartesiennes d’Henri Poincare, en: L’esprit cartesien, Actes du XXVIe Congres des l’Association de Philosophie de Langue Francaise, edites par: B. Bourgeois et J. Hevet, Paris 1999, p. 1097 – 1101

  93. Critique de la metaphysique traditionnelle et defense de la metaphysique nouvelle: le cas de Claude Bernard et d’Etienne Vacherot, en: La metaphysique: son histoire, sa critique, ses enjeux, Actes du XXVII Congres l’Association des Societes de Philosophie de Langue Francaise, edites par: L. Langlois et J.M. Narbonne, Paris – Quebec 2000, p. 361 – 368

  94. Wieviel Polentum gibt es in Polen? Polnische Integrationsangste, in: Von der Emanzipation zum Integration, Wien – Poznań 2000, s. 141 – 154

  95. Les nouveaux mouvements religieux a la defense de la paix, Zeszyty Filozoficzne nr 8/2000, s. 109 – 118

  96. Sekty: izolacjonizm czy zaangażowanie społeczne?, w: Europa Wschodu i Zachodu nr 4/2000, s. 32 – 37

  97. Perspektywy polskiego szkolnictwa wyższego w świetle projektu nowych regulacji prawnych, w: Uniwersytet i okolice, Wydawnictwo Naukowo-Techniczne EcoEdycja, Katowice 2000, s. 71 – 84

  98. Reforma szkolnictwa wyższego w Polsce, w: Humaniora, Biuletyn nr 11/2000, s. 27 – 35

  99. Czciciele naukowej fikcji. Przypadek manipulacji intelektualnej, Zeszyty Filozoficzne nr 8/2000, s. 93 – 106

    <--break->

  100. Aby liberalny znaczyło odpowiedzialny, Zeszyty Naukowe WSZiB w Poznaniu, nr 2/2000, s. 173 – 184

  101. Transformacje i integracje europejskie, w: Przezwyciężanie barier w integrującej się Europie, Wydawnictwo Fundacji Humaniora, Poznań 2000, s. 7 – 16

  102. Wielość religijna – wzbogacenie czy zagrożenie społeczeństwa monokulturowego?. Przypadek Francji, w: Przezwyciężanie barier w integrującej się Europie, Wydawnictwo Fundacji Humaniora, Poznań 2000, s. 277 – 286

  103. Kształcenie filozofów, Humaniora, Biuletyn nr 12/2000 , s. 18 – 28

  104. Religia i religijność Europy, w: Nowe ruchy religijne. Wybrane zagadnienia, Warszawa – Tyczyn 2000, s. 9 – 16

  105. Profesor na miarę czasu, w: Między przyrodoznawstwem, matematyką a humanistyką, Poznań 2000, s. 165 – 178

  106. Wrażliwość religijna w perspektywie historycznej, Przegląd Religioznawczy nr 1/2000

  107. Hasła artykułowe w Encyklopedii Britannica – Edycja Polska, Poznań 2000, t. 16: historiozofia; t. 17: intelektualizm, s. 330 – 331 ,t. 19: Karolińskie reformy s.422 – 423; t. 19: Kartezjanizm, s. 438 – 442; t. 17: ide Idea, Idealizacja, Intelekt

  108. Z wiatrem czy pod wiatr?, Forum Akademickie nr 4/2000, s. 24 – 26

  109. Pracowitość uczonego, Forum Akademickie nr 9/2000, s. 57 – 59

  110. Dać i zyskać, Res Humana nr 3/2000, s. 33 – 36

  111. Szkolnictwo wyższe wobec współczesnych wyzwań, Glosa do książki: Hochschulwesen angesichts zeitgenossicher Herausforderungen, w: Humaniora – Biuletyn nr 11/2000, s. 71 – 74

  112. Przezwyciężanie barier w integrującej się Europie. Komunikat z konferencji, Zeszyty Naukowe WSZiB w Poznaniu, nr 2/10, s. 259 - 261

  113. Dziesięciolecie transformacji i adaptacji. Komunikat z konferencji, Zeszyty Naukowe WSZB w Poznaniu, nr 3/11, s. 264 – 270

  114. Cults, Sects, New Religoius movements – a challenge to modern times outline of the problem, w: Transformations, Adaptations and Integrations in Europe. Global and local problemes, Wydawnictwo Fundacji Humaniora, Poznań, s. 127 – 144

  115. Transformacje kulturowe a przekształcenia w eschatologiach sekt i nowych ruchów religijnych, w: Adaptacja przez transformacje, Wydawnictwo Fundacji Humaniora, Poznań 2000, s. 285 – 298

  116. Sumienie chrześcijańskiej Europy. Próba milenijnego bilansu, w: Pamięć i zapomnienie w Europie przełomu wieków, Wydawnictwo Fundacji Humaniora, Poznań 2000, s. 11 – 20

  117. Kościół katolicki i katolicy polscy wobec sekt i nowych ruchów religijnych, w: Katolicyzm polski na przełomie wieków. Mity – rzeczywistość – obawy – nadzieje, Wydawnictwo Wydziału Teologicznego UAM, Poznań 2000, s. 371 – 380

  118. Bóg religii i Bóg filozofii, w: Zaproszenie do filozofii, Wydawnictwo Fundacji Humaniora, Poznań 2000, s. 127 – 137

  119. Tradycjonalizm i nowatorstwo współczesnych sekt, kultów i nowych ruchów religijnych, w: Zeszyty Filozoficzne nr 9/2000, s. 51 – 60

  120. Duch kartezjański w XVII wieku, w: Biuletyn Historii Sztuki. R. LXIII: 2001 nr 1 – 4, s. 11 – 25

  121. Aby liberalny znaczyło przewidywalny, w: Forum Naukowe Instytutu Historii Politycznej WSZiB, Z. 1, Poznań 2001, s. 87 – 98

  122. Odmienności kulturowe: potrzeba zrozumienia i ... tolerancji /?!/, w: Przegląd Religioznawczy nr 3 -4/201 – 202, s. 147 – 154

  123. Jeszcze raz o wieloetatowości, Forum Akademickie nr 5/2001, s, 31-33; przedruk w: Humaniora. Biuletyn nr 13/2001

  124. Akademicka akredytacja, Forum Akademickie nr 11/2001, s. 26 – 28

  125. Introducion, in: Transformations, Adaptations and Integrations in Europe, Wydawnictwo Fundacji Humaniora, Poznań 2001, s. 7 – 1

  126. Od Redaktora, w: Zeszyty Filozoficzne nr 9/2000, s. 3 – 7

  127. Pamięć i zapomnienie w Europie przełomu wieków. Komunikat z konferencji, w. Forum Naukowe WSZiB, Z. 1, s. 293 – 299

  128. Artykułowe hasła encyklopedyczne w Encyklopedii Britannica – Edycja Polska, Poznań 2001: Katastrofizm, t. 20, s. 25 – 27. Kauzalizm, t. 20, s. 66 , Kołakowski L., t.20, s. 446 – 447, Komunizm, t. 21, s. 56 - 66, Konceptualizm, t. 21, s. 73, Konkordat, t. 21, s. 110 - 111 Konserwatyzm, t. 21, s. 125 – 128, Konwencjonalizm, t. 21, s. 163 – 164, Kosmopolityzm, t. 21, s. 270 , Kościół a państwo, t. 21, s. 306 – 311,Kotarbiński T., t. 21, s. 325 – 326, Krytycyzm, t. 22, s.26 – 28, Krzyżowe wyprawy, t. 22, s. 61 – 65, Kultowe ruchy, t. 22, s. 140 – 144, Lafargue Paul, t. 22, s. 262 ,Liberalizm, t. 23, s. 189 - 193 Libertarianizm, t. 23, s.197, Libertynizm, t. 23, s. 197 – 199,Materializm, t. 25, s. 392 - 396 ,Maritain, t. 25, s.264 – 265 , Mazdaizm, t. 25, s. 454 – 455, Mazdakim, t. 25, s. 455

  129. Odmienności kulturowe: potrzeba zrozumienia i ... tolerancji /?!/, w: Dyktat, protest i integracja w kulturze, Warszawa – Tyczyn 2002, s. 291 – 298

  130. Wrażliwość religijna w perspektywie nowych ruchów religijnych, w: Pamięć dla przyszłości, Tyczyn 2002, 115 – 130

  131. Polska w Europie – stare obawy, nowe nadzieje, w: Stary kontynent w nowym tysiącleciu, Wydawnictwo Fundacji Humaniora, Poznań 2002, s. 56 – 72

  132. Kulty, sekty, nowe ruchy religijne we współczesnym świecie, w: Tropami filozofii, Wydawnictwo Fundacji Humaniora, Poznań 2002, s. 171 – 197

  133. Les nouveaux mouvements religieux a la defense de la Paix, en: Philosophie et paix, Actes du XXVIII Congres l’Association des Societes de Philosophie de Langue Francaise, Ed. Universite de Bologne, Bologne 2002, pp. 845 – 852

  134. Filozof na miarę czasu, w: Dydaktyka filozofii u progu XXI wieku. Problemy ogólne i perspektywy, Wydawnictwo Fundacji Humaniora, Poznań 2002, s. 97 – 110

  135. Le nouveaux mouvements religieux et la question de la paix, en: Actes del VI Congreso „Cultura Europea”, Pamplona 2002, s. 941 – 948

  136. Nowe ruchy religijne w Europie – wybrane przykłady, w: Religia i religijność Europy. Człowiek i Społeczeństwo. T. XX, s. 43 – 58

  137. Traditionalism and Innovation of Contempory Sectes, Cultes and New Religious Movements, w: Przegląd Religioznawczy nr 1/203/2002, s. 81 – 89

  138. Kościół katolicki w „dialogu” z nowymi ruchami religijnymi, w: Przebaczanie – rozliczanie – pojednanie, Wydawnictwo Fundacji Humaniora, Poznań 2002, s. 197 – 207

  139. Neokrytycyzm francuski przełomu XIX i XX wieku, w: Poznanie – podmiot – dyskurs. Idee i dziedzictwo frankofońskiej tradycji epistemologicznej, Toruń 2002, s. 15 – 26

  140. Artykułowe hasła w Encyklopedii Britannica – Edycja Polska, Poznań 2002; Mesjanizm, t. 26, s. 163 – 165, Meslier, t. 26, s. 165 – 166, Mistycyzm chrześcijański, t. 27, s. 35 – 38; Naturalizm, t. 28, s. 261 – 262; Natywizm, t. 28, s. 263; Oświecenie, t. 30, s. 358 – 368

  141. Artykułowe hasła w Ilustrowanej Encyklopedii Religii Świata, Poznań 2002: Augustynizm, s. 62 – 63; Bahaizm, s. 73 – 74; Bogowie filozofów, s. 99 – 100; Cargo, s.132 – 133; Ekumenizm, s. 213 – 214; Grecji starożytnej religie, s. 251 – 253; Humanizm integralny, s. 279 – 280; Khakizm, s. 352; Kimbangizm, s. 353 – 354; Krysznaici, s. 393 – 394; Nowe religie, s. 478 – 4480 ; Peyotyzm, s. 500 – 501; Prehistoria religijności, s. 514; Religia, s. 531 – 533; Rodzimy Kościół Polski, 539 – 540; Sekty, s. 556 – 557; Vodu, s. 630 – 631

  142. Magnificus, w: Forum Akademickie nr 2, s. 33-37;

  143. Homo intelektus - homo faber, w: Humaniora. Biuletyn nr 14/2002, s. 18 – 27

  144. Problemy identyfikacyjne ze współczesnymi kultami, sekta i nowymi ruchami religijnymi, w: Współczesna Europa w poszukiwaniu swojej tożsamości, Poznań 2003, s. 211 - 220

  145. Academic Accreditation: a Polish Case Study, in: The University, Globalization, Centrale Europe, Ed. Peter Lang, 2003, s.225 – 234

  146. Reformowanie finansowania badań, w: Humaniora. Biuletyn nr 15/2003, s. 7 – 13

  147. „Katechizm” współczesnego Europejczyka, w: Oblicza europejskiego pluralizmu, Poznań 2003, s. 7 - 14

  148. Nowe ruchy religijne w starej Europie – problemy adaptacji i akceptacji, w: Oblicza europejskiego pluralizmu, Poznań 2003, s. 279 - 286

  149. Aby liberalny znaczyło opłacalny, w: Filozoficzne i empiryczne zagadnienia współczesnej demokracji, Poznań 2003, s. 75 – 88

  150. Czy religioznawstwo może być naukowe?, Zeszyty Filozoficzne nr 10 – 11/2003

  151. Hasła artykułowe w Encyklopedii Britannica – Edycja Polska, Poznań 2003: Prakseologia, t. 34, s. 252 – 253; Profetyzm, t. 34, s. 41- 411; Racjonalizm, t. 35, s. 271 – 274; Renanowski ewolucjonizm, t. 36, s. 98;Reizm, t. 36, s. 55 – 56; Renouvier Ch., t. 116 - 117

  152. Komitet urzędników czy uczonych?, Forum Akademickie nr 6/2003, s, 30 – 32

  153. Jesteśmy w Europie?, Forum Akademickie nr 7 –8/2003, nr 34 - 35

  154. L’altruizm raisonable des temps modernes, en: Avenir de la raison, devenir des rationalités, Ed. de Vrin, Paris 2004, s. 515 – 518

  155. Awanse akademickie, Humaniora. Biuletyn nr 16/2004, s. 54 –61

  156. Problemy wyższych uczelni w Polsce i w Europie Zachodniej, w: Europa w Polsce – Polska w Europie, Wydawnictwo Forum Naukowe, Poznań 2004, s. 107 – 126

  157. Przyszłość uniwersytetów, w: Europa w nowych granicach czy Europa bez granic?, Wydawnictwo Fundacji Humaniora, Poznań 2004, 209 – 218

  158. Academic Poland and the European Union, in: To be and to live in Europe, Wydawnictwo Fundacji Humaniora, Poznań 2004, s. 119 – 129

  159. Homo intelektus – homo faber, w: Praca a bezczynność zawodowa, Tyczyn 2004, s. 175 – 182

  160. Europa – obszar wrażliwy, w: Współczesna Europa w procesie integracji, Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań 2004, s. 7 – 13

  161. Hasła artykułowe w Encyklopedii Britannica, Poznań 2004: Scientyzm, t. 38, s. 329 – 331; Sekty, t. 38, s. 394 – 400; Sensualizm, t. 38, s. 442 – 444; Socjalizm, t. 40, s. 30 – 33; Sorokin P. A., t. 40, s. 126 – 127

  162. Hasła artykułowe w encyklopedii Europa, Europa... Przewodnik encyklopedyczny po współczesnej Europie, Poznań 2004: t. 1: Ateizm; Chrześcijaństwo w warunkach komunizmu; Egzystencjalizm chrześcijański; Ekumenizm; Humanizm integralny; Irreligia; Kościół rzymskokatolicki wobec innych religiii; Kościół rzymskokatolicki wobec sekt; Medytacja Transcendentalna ;New Age; Personalizm chrześcijański; Religijność postmodernistyczna;Religioznawstwo świeckie ;Sekularyzacja; Satanizm

  163. Wprowadzenie do: Europa w nowych granicach czy Europa bez granic?, Wydawnictwo Fundacji Humaniora, Poznań 2004, s. 7 - 9

  164. Wprowadzenie do: Europa, Europa ... Przewodnik encyklopedyczny po współczesnej Europie, Wydawnictwo Kurpisz, Poznań 2004, s. 7 – 8

  165. Czciciele „naukowej” fikcji. Przypadek manipulacji intelektualnej, w: Wokół psychomanipulacji, Wydawnictwo SWPS Academica, Warszawa 2005 , s. 57 – 68

  166. Język akademicki, w: Miasto języka, Wydawnictwo Forum Naukowe, Poznań 2005, s. 33 – 50

  167. Współpraca edukacyjna wyższych uczelni Poznania z krajami Unii Europejskiej, w: Wielkopolska a Unia Europejska, Wydawnictwo Wyższej Szkoły Umiejętności Społecznych w Poznaniu, Poznań 2005, s. 137 – 145

  168. Kulturotwórcza rola religijnego krytycyzmu, w: Europa wspólnych wartości, t. 2, Wydawnictwo Fundacji Humaniora, Poznań 2005, s. 87 – 94

  169. Religijność Europy, w: Sekty czy nowe ruchy religijne. Wybrane zagadnienia, Wydawnictwo Wyższej Szkoły Społeczno-Gospodarczej w Tyczynie, Tyczyn 2005, s.9 – 18

  170. Rozmówki akademickie, Forum Akademickie nr 2/05, s. 28 –30

  171. Konwersacje, Forum Akademickie nr 3/05, s. 29 – 31

  172. Dyskusje, Forum Akademickie nr 4/05, s. 32 – 34

  173. Czy uczonemu potrzebna jest odwaga?, w: Etyczne aspekty badań społecznych, Człowiek i Społeczeństwo nr XXIV, Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań 2005, s. 89 – 99

  174. Hasła artykułowe w Encyklopedii Britannika. Edycja Polska, Poznań 2005: Vanini. t. 40, s. 436- 437;Wolter. t. 47, s. 91 – 92

  175. Hasła artykułowe w encyklopedii „Europa, Europa...”, Poznań 2006 , t. III, Wydawnictwo Kurpisz: Europejski obszar szkolnictwa wyższego, s. 288 – 292; Profesorowie wyższych uczelni, s. 316 – 320; Egzystencjalizm, s. 364 – 366; Anarchizm, s. 422; Komunizm, s. 434 – 442 ;Konserwatyzm, s. 442 – 445; Liberalizm, s. 445 – 447; Socjalizm, s. 458 – 461

  176. Kościoły, sekty i nowe ruchy religijne we współczesnym świecie, w: Pojęcia podstawowe. Miasto granic, Forum Naukowe. Wydawnictwo Wyższej Szkoły Zarządzania i Bankowości w Poznaniu, Poznań 2006, s. 159 – 179

  177. Le conventionalism <<d’attente>>. Etudes sur Descartes, en: L’homme et la réflexion, ed. P. Billouet, J. Gaubert, N. Robinet et A. Stanguennec, Paris 2006, 431 – 434

  178. Liberalne wartości i ich wrogowie, w: Europa wspólnych wartości, t. 3, WSUS, Poznań 2006, s. 63 – 69

  179. Krytycy i krytykanci w nauce, w: Forum Akademickie nr 2/2006, s. 27 – 30

  180. Kategoryzacja nauki, w: Forum Akademickie nr 9/2006, s. 21 – 23

  181. Z perspektywy Liberalizmu europejskiego- post scriptum, w: W kręgu liberalizmu, Wydawnictwo Forum Naukowe, Poznań 2006, s. 157 – 170

  182. Liberalizm europejski, w: Filozofia współczesna, Wydawnictwo Branta, Bydgoszcz 2006, s. 421 – 438

  183. Inflacja elit w nauce, w: Wyzwania dla Polski XXI wieku, Wydawnictwo Fundacji Humaniora, Poznań 2006 s. 135 – 150

  184. Wiara oświeconych (w perspektywie historycznej), Przegląd Religioznawczy nr 1/2006 (219), s. 3 – 18

  185. Pogaństwo Restituta, czyli ekologia sakralizowana, Przegląd Religioznawczy nr 1/2006 (219), s. 125 – 134

  186. Być Europejczykiem, w: Sprawy Wschodnie. Zeszyt specjalny z okazji Jubileuszu siedemdziesięciolecia Profesora Grzegorza Kotlarskiego, Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań 2006, s. 171 - 184

  187. Weberowski przełom w badaniach religioznawczych, w: Przegląd Religioznawczy nr 1/2007, s. 3 – 12

  188. Liberalizm przeciwko kościelnemu monopolizmowi, w: Przegląd Religioznawczy nr 1/2007, s. 133 – 146

  189. Europejskie szkolnictwo wyższe w procesie zmian strukturalnych, w: Współczesne przemiany społeczno-gospodarcze w Polsce i na świecie, Wydawnictwo Forum Naukowe, Poznań 2007, s. 23 - 36

  190. Kościół katolicki wobec liberalizmu, w: Przegląd Religioznawczy nr 2/2007, s. 3 - 10

    <--break->

  191. Amerykanizacja szkolnictwa wyższego, w: Dokąd zmierza Europa?, Wydawnictwo WSUS, Poznań 2007, s. 59 – 69
  192. Szkoły w nauce, w: „Forum Akademickie” nr 2/2007, s. 25 – 27

  193. Poprawki do ustawy, w: „Forum Akademickie” nr 5/2007, s. 39 – 42

  194. Być Europejczykiem, w: Sprawy Wschodnie. Zeszyt specjalny z okazji Jubileuszu siedemdziesięciolecia Profesora Grzegorza Kotlarskiego, Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań 2007, s. 171 – 184

  195. Kształcić dla merytorycznych kwalifikacji, czy dyplomu”, w: Filozofia tożsamości, Wydawnictwo Harmonia, Gdańsk 2007, s. 141 – 152

  196. Unowocześnianie polskich uczelni, „Forum Akademickie” nr 4/2008, s.41 – 43

  197. Filozofia społeczna liberałów brytyjskich. Przyczynek do narodzin kapitalizmu z „ludzką twarzą”, w: Liberalizm we współczesnej gospodarce, Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej, Poznań 2008, s. 129 – 150

  198. Bariery rozwoju polskich uczelni – wprowadzenie, w: Człowiek i Społeczeństwo nr XXVIII, s. 7 - 11

  199. Zadania dla polskich uczelni i polskich uczonych, w: j. w. s. 28 - 42

  200. Akademickie „rozmówki”. Poradnik dla adeptów uniwersyteckiego życia, w: j. w., s. 144 – 159

  201. Tradycje krytycyzmu i dogmatyzmu, w: Nauka nr 3/2008, s. 21 - 34

  202. Przeciwnicy i sojusznicy liberalizmu, w: Dylematy współczesnego liberalizmu, Wydawnictwo Uczelniane WSG w Bydgoszczy, Bydgoszcz 2008 s. 67 – 80

  203. Sztuka waloryzacji, w: „Forum Akademickie” nr 12/2008, s. 25 – 27

  204. Bóg w filozofii Kartezjusza, w: Oblicza filozofii XVII wieku, Wydawnictwo KUL, Lublin 2008, s. 33 – 41

  205. Oświecenie a religia chrześcijańska, w: Filozoficzny i antropologiczny wymiar badań religioznawczych, Wydawnictwo Fundacji Humaniora, Poznań 2008, s. 31 – 60

  206. O wielowymiarowości weberowskich badań religioznawczych, w: O wielowymiarowości badań religioznawczych, Człowiek i Społeczeństwo nr XXIX, Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań 2008, s. 7 – 18

  207. Weberowski „model” badań religioznawczych, w: Nauka nr 3/2009, s. 115 – 132

  208. Uczony – zawód czy powołanie?, w: Nauka nr 4/2009, s. 67 – 86

  209. Przemiany religijności jako przemiany racjonalności. Ujęcia przedweberowskie (od Platona do Hume’a), Przegląd Religioznawczy nr 1/2009, s. 3 - 19

  210. Ideologizacja czy racjonalizacja obrazu przemian religijności. Przypadek Ludwika Feuerbacha, w: Przegląd Religioznawczy nr 1/2009, s.83 - 102

  211. Uniwersyteckie tradycje. w: Uniwersytety. Tradycje – Dzień Dzisiejszy – Przyszłość, Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań, s. 13 – 30

  212. Wolterowska krytyka kartezjanizmu, w: W kręgu filozofii XVII wieku, Wydawnictwo Naukowe UMCS, Lublin, s. 115 – 126

  213. O typach i typologizacji racjonalizmu, w: O racjonalności w nauce i w życiu społecznym, Wydawnictwo Naukowe WNS, Poznań 2009, s. 5 – 16

  214. Dyskutujemy o reformie szkolnictwa, „Forum Akademickie” nr 6/09, s. 27 - 29

  215. Krytycyzm czy dogmatyzm w nauce, „Roczniki Nauk Rolniczych”, t. 97, zeszyt 2, 30 – 42

  216. Wyznaniowość czy naukowość – dylemat rzeczywisty czy pozorny?, „Nauka” nr 2/2010, s. 29 – 50

  217. Europa pożądana. Kilka uwag na temat jej wdzięków, w: Style życia jako czynnik współistnienia ludzi. Od lokalności do globalności, Wydawnictwo Wydziału Nauk Społecznych, Poznań, s. 149 – 160

  218. Autorytety intelektualne na miarę swoich czasów, w: Miasto przywództwa, Wydawnictwo Forum Naukowe, Poznań, s. 65 –82

  219. Zmienność granic między racjonalnością i irracjonalnością w życiu społecznym, w: Granice i ograniczenia. O doświadczaniu granic i ich przekraczaniu, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, Toruń , s. 45 – 58

  220. Weberowskie badania religijnego pluralizmu, w: Pluralizm kulturowy i religijny współczesnego świata, Wydawnictwo KUL, Lublin, s. 349 – 360

  221. L’esprit des Lumières, w: Fenomen ducha Europy, Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań, s. 153 – 168

  222. Pragmatyczna racjonalność religii i religijności w ujęciu W. Jamesa, w: Przegląd Religioznawczy, nr 1/2010, s. 31 – 46

  223. Sekularyzacja jako racjonalizacja życia społecznego, w: Przegląd Religioznawczy nr 2/2010, 3 – 16

  224. Racjonalność religii i religijności w uwikłaniu, Przegląd Religioznawczy nr 4/2010, 3 - 14

  225. Profesorskie „wakacje”, w: „Forum Akademickie” nr 7/2010, s. 40 – 42

  226. Zasady w filozofii i w nauce, w: Nauka - Kultura - Społeczeństwo, Wydawnictwo Naukowe UAM, s. 53-70

  227. Weberowski "model" interdyscyplinarności, w: Interdyscyplinarność w naukach społecznych               i humanistycznych - doświadczenia i projekty, Wydawnictwo IFiS, Warszawa 2011, ss. 239-249
  228. Zasady intelektualizmu, w: Folia Philosophica" nr 24/2011, ss. 87-101
  229. Mity jako integralna część kultury, w: Religia-nauka-kultura, Wydawnictwo Naukowe WNS UAM, Poznań 2011, ss. 65-82
  230. Powiedz mi w co wierzysz, a powiem ci jakim jesteś uczonym, w: Między socjologią a religioznawstwem w teorii i w badaniach Marii Libiszowskiej-Żółtkowskiej, Polskie Towarzystwo Religioznawcze, Warszawa 2011, ss. 207-222
  231. Wzorce europejskiej racjonalności, w: Człowiek w Europie. Człowiek-Przewodnik-Mędrzec, Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń 2011, ss. 35-52
  232. Nadzieje na lepsze w szkolnictwie, w: "Forum Akademickie" nr 3/2011, ss. 26-28
  233. Czym było i jest religioznawstwo?, "Nauka", nr 3/2011, ss. 121-134
  234. Czy możliwa jest religia i religijność bez Boga? "Zeszyty Naukowe Marynarki Wojennej w Gdyni", 187A/2011, ss. 57-68
  235. Filozofia polska czy filozofia w Polsce? "Ruch Filozoficzny", nr 4/2011, t. LXVIII, ss. 861-869
  236. Racjonalizacja religii i izolacja społeczna, "Przegląd Religioznawczy", nr 1/2011, ss.55-66
  237. Racjonalizacja religii a dominacja społeczna (2). Od Mikołaja z Kuzy do Erazma z Rotterdamu, "Przegląd Religioznawczy", 3(2011), ss.3-14
  238. Racjonalizacja religii a marginalizacja społeczna. Od starożytnych do nowożytnych filozofów, "Przeglą Religioznawczy", nr4 (2011), ss. 39-48
  239. Racjonalizacja religii a dominacja społeczna (3). Od Woltera i wolterianizmu do rozdziału Kościoła od państwa, "Przegląd Religioznawczy", 4/2011, ss. 49-60
  240. Dyskretny urok pierwotnych form życia religijnego, "Przegląd Religioznawczy" nr 1/2011, ss. 3-16
  241. Racjonalizacja religii i izolacja społeczna, "Przegląd Religioznawczy" nr 1/2011, ss. 55-66
  242. Liberalizm społeczno-filozoficzny, w: Liberalne przesłanki polskiej transformacji gospodarczej, Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa 2011, ss. 15-29
  243. Descartes i Pascal - dwaj antagoniśći, w: Filozofia XVII wieku. Twórcy-problemy-kontynuacje, Wydawnictwo Naukowe UMK, Toruń 2011, ss. 79-98
  244. Naturalistyczna opozycja wobec kartezjanizmu, w: Filo-Sofija, r.12, nr 2(2012), Oficyna Wydawnicza Epigram, ss. 15-27
  245. Standardy racjonalności ascetycznego protestantyzmu, w: Społeczno-kulturowe konteksty racjonalności, Wydawnictwo Naukowe WNS UAM, Poznań, ss. 69-78
  246. Style narracyjne teologów chrześcijańskich, w: Przegląd Religioznawczy nr1, Polskie Towarzystwo Religioznawcze, ss. 19-30
  247. Katolickie opozycje wobec transformacji sacrum, w: Przegląd Religioznawczy nr3, Polskie Towarzystwo Religioznawcze, ss. 49-50
  248. Opozycje wobec chrześcijańskich transformacji sacrum, w: Przegląd Religioznawczy nr4, Polskie Towarzystwo Religioznawcze, ss. 13-24
  249. Język ludzi nauki, w: Nauka nr 4/2012, Biuro Upowszechniania i Promocji Nauki PAN, ss. 53-64
  250. Liberalizm w Polsce - tradycje i współczesność, w: Liberalizm ekonomiczny w dobie transformacji, integracji i globalizacji, Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego w Poznaniu nr 230, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego w Poznaniu, ss. 15-26
  251. Racjonalność afirmacji i racjonalność negacji typu kartezjańskiego, w: Przegląd Filozoficzny nr3/2012, Komitet Nauk Filozoficznych PAN, Instytut Filozofii UW, ss. 475-488
  252. The rationality of affirmation and negation in modern French philosophy, w: Człowiek i Społeczeństwo nr 34, Wydawnictwo Naukowe UAM, ss. 199-208